Balık yağı genelde yağ oranı yüksek olan uskumru, ton balığı, ringa vb. balıklarından elde edilen omega 3 içeren bir besin takviyesidir. Balık yağı özellikle çocuklar olmak üzere her yaştan birey tarafından doktor önerisiyle kullanılabilen bir takviyedir.
Vücuda yeterli miktarda alınabilmesi için omega 3 yağ asitlerinin haftada 2-3 gün balık tüketimi sonucu sağlanabileceği sağlıklı beslenme ilkelerine göre gerekmektedir. Bu imkana denize uzak bölgelerde yaşayanlar sahip olamadığı, balık yemekten hoşlanmayanlar ve bunu pişirmek istemeyenler balık yağı takviyelerini doktor önerisiyle kullanabilirler.
EPA (eikosapentaenoik asit) ve DHA (dokosaheksaenoik asit) Omega 3 yağ asitlerinin başlıcalarıdır. Bu ikisine ek olarak GLA (gama linolenik asit), ALA (alfa linolenik asit) gibi farklı omega 3 türleri de bulunmaktadır. İnsan vücudu tarafından üretilemediğinden vücut ihtiyacının tamamı besinlerle alınmalıdır.
Sağlık üzerindeki etkileri değerlendirdiğimizde faydaları saymakla bitmeyen omega 3;
- kalp ve damar sağlığı,
- kanserden korunma
- bilişsel fonksiyonlar,
- daha pek çok vücut fonksiyonu için gerekli ve önemli olan bir yağ asidi türüdür.
Omega 3 Eksikliğinden kaynaklı bazı sıkıntıları şöyle sıralayabiliriz;
- çocuklarda büyüme geriliği,
- kemik ve eklem hastalıkları,
- öğrenme güçlüğü,
- unutkanlık,
- kolesterol,
- cilt hastalıkları,
- kanser gibi pek çok sağlık sorununa yakalanma olasılığı artar.
Bu tarz sıkıntılardan korunabilmek için dengeli ve sağlıklı beslenilerek omega 3 yağ asitleri vücuda yeterli miktarda alınmalı, bu mümkün olmadığı takdirde doktora danışılarak balık yağı takviyelerinden yararlanılmalıdır.
Balık Yağının Faydaları Nelerdir?
Bilişsel gelişim ve olgunlaşmanın yanı sıra çocuklarda büyüme ve gelişmenin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesinde balık yağının önemli etkileri vardır. Omega 3 yağ asitleri yetişkinlerde birçok hastalığa karşı korunmada ve önlenmesinde ciddi bir öneme sahiptir.
Balık yağının bazı fayda ve etkileri şu şekildedir:
-Kemik Sağlığını Takviye Eder
Yaşlanmadan kaynaklı D vitamini ve kalsiyum yetersizliği, kolajen üretiminin azalması ile beraber insanlarda kemik kaybı gelişir. Minerallerin ve vitaminlerin yeterli miktarda alınmasının yanı sıra balık yağı takviyesinin de kemik sağlığının desteklenmesinde önemli etkileri olduğu bilinmektedir.
-Göz Sağlığını Korunmasına katkı sağlar
Yeterli omega 3 almayan bireylerde göz hastalıklarına yakalanma olasılığı artar. Göz sağlığı üzerinde de etkileri bulunduğu bilinen omega 3 yağ asitlerinin, özellikle yaşlılığa bağlı gelişen göz hastalıklarının önlenmesine yardımcı olduğu bilinir.
Bu nedenle düzenli balık tüketmeyen bireylerde göz sağlığının korunması için balık yağı takviyelerini kullanıp faydalanabilirler.
-Bilişsel Fonksiyonları Artırır.
Yaşın ilerlemesi ile birlikte insanlarda unutkanlık problemi görülmeye başlar ve Alzheimer gibi nörolojik rahatsızlıkların gelişme olasılığı artar. Düzenli olarak balık tüketen veya balık yağı takviyesi kullanan kişilerde bilişsel fonksiyonların daha yavaş azaldığını gösteren çalışmalar mevcuttur. Bundan dolayı hafızanın geliştirilmesinde etkili olan balık yağının, özellikle yaşlılık döneminde doktor kontrolünde kullanılabilir.
-Ruhsal Hastalıklardan Korunmaya ve Önlenmesine Katkı Sağlar.
İnsan beyninin içerisinde bulunan yağların önemli bir kısmını oluşturan Omega 3 yağ asitleri, beyinde meydana gelen bazı bozukluklara bağlı olarak gelişen ruhsal hastalıkların ortaya çıkmasını önlemeye yardımcı olur. Şizofreni ve depresyon gibi psikotik bozukluklar gibi psikiyatrik hastalıklarda balık yağı takviyelerinin olumlu sonuçlar verdiğine dair bazı bilimsel çalışmalar bulunmaktadır. Bununla birlikte bazı çocuklarda görülen hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve dikkat eksikliği sorununun önlenmesinde omega 3’ün etkili olduğu bilinmektedir.
-Karaciğer Yağlanmasını Önlemeye ve İşlevinin Desteklenmesine Yardımcıdır.
Obezite sebebiyle ve yüksek oranda yağ tüketimine dayalı olan beslenme alışkanlıklarından ötürü karaciğer yağlanması rahatsızlığı gelişebilir. Karaciğer yağlanması karaciğerin işlevini bozarak ciddi durumlara yol açabilir. Omega 3 yağ asitlerinin en iyi kaynağı olan balık yağının kullanımı hastalığın iyileştirilmesine ve karaciğer işlevinin desteklenmesine yardımcı olur.
-Kalp ve Damar Hastalıklarına Karşı Korur ve fonksiyonuna katkı sağlar.
Kan kolesterol seviyelerinin dengelenmesinde ve damar yapısının korunmasında balık yağında bulunan omega 3 yardımcı olur. Kalp krizi, felç, damar sertliği ve yüksek kolesterol gibi rahatsızlıklardan korunmada balık yağı takviyesi katkıda bulunur. Ayrıca hipertansiyon, aterom plaklarının oluşumu, hipertrigliseridemi ve kalpte ritim bozukluğu gibi sorunlara karşı da koruyucudur.
-Bağışıklığı güçlendirir.
Bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı verdiği tepki sonucunda oluşan enflamasyonun dindirilmesine yardımcı olan balık yağı, romatoid artrit, alerjiler, kronik bazı enfeksiyonlar ve otoimmün gibi hastalıklarda şikayetlerin azaltılması, yaşam kalitesinin yükseltilmesi gibi olumlu etkiler sağlayarak ilaçlara bağımlılığı azaltır.
Balık Yağı Nasıl Kullanılır ve Nelere Dikkat Edilmelidir?
Balık yağı birçok insan tarafından kullanılan, uzun süredir etkili ve yaygın bir besin takviyesidir. Balık yağı softgel, çiğneme tableti, kapsül ve sıvı form gibi farklı şekillerde üretilip piyasada bulunabilir. Çocuklar için de jelibon ve jeller halinde eğlenceli bir şekilde de üretilip sunulabilir. Bunlardan hangi formu tercih etmeniz gerektiğini kendinizin ya da çocuğunuzun balık yağı takviyesine ihtiyacı olup olmadığınızı ve günlük kullanım dozlarını doktorunuza danışabilirsiniz. Omega 3 ve tüm faydalı besin gıdalarının en güvenli alım yöntemi doğal gıda ve besinlerdir. Fakat haftada 2-3 porsiyon balık tüketme şansı olmayan bireylerin hekimlerine başvurarak balık yağı takviyesine başlamalarını tavsiye ederiz.
